Παρασκευή 2 Μαρτίου 2012

Ομιλία Βαγγέλη Παπαχρήστου στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Περιφερειών της Βουλής

Ήμουν παλιά στην Επιτροπή Περιφερειών και τέτοιες συναντήσεις γίνονταν τότε με τους διορισμένους Περιφερειάρχες, όχι τους εκλεγμένους, και ήξερα περίπου πώς θα παιχθεί το παιχνίδι. Δηλαδή, θα έχουμε έναν κατάλογο από έργα, αιτήματα που τις περισσότερες φορές είναι περισσότερα από τους πόρους και που πολλά απ' αυτά τα έχουν υποσχεθεί και οι κυβερνήσεις. Αλλά, οι πόροι για να υλοποιηθούν υπερβαίνουν αυτά που έχουν διαθέσει, επειδή σε όλους αφήνουν και κάτι. Λείπει ένα σχέδιο και μια αντίληψη και δυστυχώς η κατανόηση του που βρισκόμαστε
Εγώ δεν είμαι ευχαριστημένος από αυτή τη συζήτηση. Αυτά τα αιτήματα, εάν ανοίξετε τις ερωτήσεις στη Βουλή, υπάρχουν όλα και υπάρχουν εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Τι λείπει; Λείπει ένα σχέδιο και μια αντίληψη και δυστυχώς λείπει και η κατανόηση του που βρισκόμαστε. Είμαστε στο μέσον της κρίσης. Μπορεί να ακούτε από τους υπεύθυνους της κυβέρνησης που και που να μιλάνε για ανάπτυξη. Όμως, όποιος ξέρει στοιχειώδη οικονομικά αντιλαμβάνεται ότι μπροστά μας έχουμε το βάθεμα της ύφεσης, γιατί όταν σου λένε ότι «πρέπει να κάνεις και εσωτερική υποτίμηση, να μειωθούν τα εισοδήματα», θα μειωθεί η παραγωγή και θα έχουμε ύφεση. Αυτή είναι δεδηλωμένη πολιτική.
Πότε, λένε, θα έχουμε ανάπτυξη; Όταν μειωθούν τόσο οι μισθοί και τα λοιπά, ώστε να μπορούν να έρθουν κάποιοι να δημιουργήσουν ανάπτυξη και αυτό σε μια περίοδο που προβλέπεται και κάμψη της παγκόσμιας ανάκαμψης.
Χρειάζονται οριζόντιες πολιτικές.
Δηλαδή υποδομές και επιχειρηματικό κλίμα.
Όλα αυτά είναι σε μια παρωχημένη λογική. Μέχρι τώρα, η λογική ποια ήταν; Χρειάζονται οριζόντιες πολιτικές. Τι σημαίνει απλά οριζόντιες πολιτικές; Υποδομές και επιχειρηματικό κλίμα. Αυτό σημαίνει οριζόντιες πολιτικές.
Όταν σήμερα ξέρουμε ότι το βασικό πρόβλημα της χώρας μας είναι ότι το χρέος της δεν είναι μόνο το δημόσιο και το ιδιωτικό, αλλά ότι είναι εξωτερικό και ένα εξωτερικό χρέος πληρώνεται με δύο τρόπους. Είτε με αύξηση των εξαγωγών, είτε να έρθουν κάποιοι να αγοράσουν μη μετακινούμενα στοιχεία σε αυτόν τον τόπο. Αυτός είναι ο τρόπος αποπληρωμής του εξωτερικού χρέους, ότι χρειάζεται εξωστρεφής κατεύθυνση. Εξωστρεφής κατεύθυνση σημαίνει ότι αυτή η χώρα μπορεί να γίνει ανταγωνιστική σε όλα; Όχι. Στοιχειωδώς να ξέρεις, πρέπει να πας σε κλαδικές και περιφερειακές πολιτικές. Δηλαδή, να βρεις 4-5 κλάδους που θα τους τρέψεις εξωγενώς και που θα χωροθετηθούν αυτοί οι κλάδοι. Εάν δεν γίνει αυτό, όσο ακούτε για ανάπτυξη και αφήνονται έτσι τα πράγματα, δεν θα γίνεται τίποτα. Γιατί, που είναι το μεγάλο πρόβλημα; Ας το πούμε απλά. Έχω να επενδύσω ένα εκατομμύριο στην Πρέβεζα. Τι θα πάω να φτιάξω; Μια εξαγωγική επιχείρηση ή να ανοίξω καφετέρια ή να φέρω το «Hondos Center»; Είναι φυσικό ότι ως επιχειρηματίας θα πάω εκεί που είναι το κέρδος μου. Δεν μπορεί από τη μια να μου λένε ότι θέλουν να είναι υπέρ της αγοράς και από την άλλη, να απαιτούν από τους επιχειρηματίες να είναι σοσιαλιστές. Αυτά δεν γίνονται.
Τρία είναι τα βασικά εργαλεία ανάπτυξης
Το κράτος ,οι τράπεζες και η αγορά.
Και τα τρία στην πατρίδα μας χρειάζονται αναμόρφωση.
Αυτό τι σημαίνει; Τρία εργαλεία αναπτυξιακά ξέρει η ανθρωπότητα. Το κράτος, τις τράπεζες και την αγορά. Και τα τρία στην πατρίδα μας χρειάζονται αναμόρφωση και θα έπρεπε να μπουν στις επιλογές τις αναπτυξιακές. Δεν χρειάζεται να είσαι ειδικός. Εσύ σαν χώρα έχεις πρωτογενή παραγωγή και ότι έχεις από την μεταποίηση είναι βιομηχανία τροφίμων. Άρα, θα έπρεπε να ρίξεις πάνω σε έναν τομέα ότι δυνάμεις έχεις για να τον στρέψεις εξωστρεφώς. Εσύ τι κάνεις; Εδώ είναι το παράδειγμα της Ηπείρου. Έχουμε, μας έδωσαν, κερδίσαμε για να το πούμε έτσι, να χαρακτηριστεί η φέτα προϊόν ονομασίας προέλευσης. Ξέρετε τι σημαίνει αυτό; Μας έφτιαξαν ένα γήπεδο να παίζουμε μόνοι μας και λένε «Αυτό το γήπεδο είναι δικό σας». Η παγκόσμια κατανάλωση στο άσπρο τυρί είναι 600.000 τόνους. Εσύ σαν χώρα δεν φτάνεις τις 150.000 τόνους. Δηλαδή, σήμαινε ότι σου άνοιγε μια αγορά που μόνο τη μισή να εκμεταλλευτείς θα μπορούσες να διευρύνεις και έπρεπε να διευρύνεις την παραγωγή σου, γιατί εάν είναι υψηλή η ζήτηση θα ανεβαίνει η τιμή και μπορεί το προϊόν από προϊόν ευρείας κατανάλωσης, να γίνει προϊόν πολυτελείας και να φεύγουν και να πηγαίνουν στο άσπρο τυρί. Αυτό σήμαινε ότι θα έπρεπε ταυτόχρονα να έχεις ανάπτυξη αιγοπροβατοτροφίας και όλη η κλίμακα να αναπτυσσόταν. Δεν ήθελε σοφία ότι αυτό έπρεπε να το σχεδιάσεις. Τύχαινε στην Ήπειρο να έχουμε μια επιχείρηση που ήταν μικτή, η οποία μπορούσε να οργανώσει, γιατί το μεγάλο σου πρόβλημα είναι ότι έχεις μικρές παραγωγικές μονάδες και ο καθένας από μόνος του δεν μπορεί να οργανώσει αυτή τη διαδικασία. Τι κάνουν οι φωστήρες; Την ετοιμάζουν για πώληση, τη στιγμή που έπρεπε αυτό το παράδειγμα να γίνει παράδειγμα για όλη την Ελλάδα.
Το καρτέλ του γάλακτος δεν χτυπιέται μόνο με ελέγχους. Χρειάζεται να έχεις και ένα εργαλείο τιμολογιακής πολιτικής.
Έχεις ένα εργαλείο. Γιατί; Γιατί ξέρουμε ότι στο γάλα έχουμε το καρτέλ του γάλακτος. Όλοι το ξέρουν. Το καρτέλ του γάλακτος δεν χτυπιέται μόνο με ελέγχους. Χρειάζεται να έχεις και ένα εργαλείο τιμολογιακής πολιτικής. Εσύ είχες μια βιώσιμη επιχείρηση που χρειάζονταν να γίνουν αλλαγές, αλλά που θα μπορούσες να την αξιοποιήσεις. Από τη μια να οργανώσεις όλες τις εισροές και από την άλλη, να έχεις ένα μηχανισμό παρέμβασης στην αγορά. Το κάνουμε αυτό; Το αντίθετο. Μέσα από ιδεολογικές ανοησίες και ιδεολογικά σχήματα καταστρέφουμε ότι εργαλείο έχουμε. Εγώ θα ήθελα να μου πουν ένα ορθολογικό επιχείρημα, όχι ιδεολογικά.
Το ίδιο σε όλα τα άλλα. Έχουμε τον Αμβρακικό. Διάβασα όλες τις μελέτες για τον Αμβρακικό. Τι έλεγαν; Τι δεν θα πρέπει να γίνει στη γύρω περιοχή για να προστατευθεί ο Αμβρακικός και συνήθως ζητούσαν και πόρους να διατεθούν εκεί. Είναι ο μόνος τρόπος να αντιμετωπίσεις το πρόβλημα; Έψαξα και βρήκα κάτι που κάνουν στον Καναδά. Αντί να πας στην γύρω περιοχή να λες όχι, να πας να τους πεις τι πρέπει να κάνουν, έτσι ώστε και οι πολίτες να ζουν και ο Αμβρακικός να προστατεύεται. Αντιστρέφοντας με αυτήν τη λογική δημιουργείς και τις δυνάμεις, όχι αστυνομικές, που θα υπερασπίσουν αυτό που γίνεται. Είχαμε πει να χαραχτεί μια ζώνη γύρω από τον Αμβρακικό στο οποίο να είναι προϊόντα ολοκληρωμένης και βιολογικής καλλιέργειας. Ποιο θα ήταν το θετικό από αυτό; Ότι θα μπορούσες αντί για μεμονωμένα προϊόντα να δώσεις ταυτότητα σε όλα τα προϊόντα αυτής της περιοχής και αντίστοιχα, να συνδυάσεις με αυτό το αγροτικό προϊόν την τουριστική ανάπτυξη και την αλληλοσύνδεση, γιατί εάν θες αποτελέσματα πρέπει να αλληλοσυνδέονται οι δραστηριότητες μεταξύ τους. Και λίγα οικονομικά να γνωρίζει κάποιος, ξέρει ότι εάν δεν έχεις αλληλοσυνδεδεμένες δραστηριότητες, τότε κάθε ευρώ κρατικής ενίσχυσης που έρχεται από έξω παράγει λιγότερα αποτελέσματα από αυτά που θα μπορούσε να παράγει.
Έχουμε την υποχρέωση σαν χώρα να δίνουμε 1,5% για έρευνα. Αντί να μοιράζεις από λίγα σε πολλούς, θα έπρεπε να τα δώσεις στους κλάδους που θα κάνουν έρευνα για την ανάπτυξη του τόπου, και επί του προκειμένου στα αγροτικά.
Το είχα πει στους Υπουργούς τότε. Αυτό που γινόταν γύρω από τον Αμβρακικό θα μπορούσε να χωριστεί όλη η Ήπειρος σε αντίστοιχες περιοχές ολοκληρωμένης ανάπτυξης και όχι να δίνονται οριζόντια τα προγράμματα από δω κι από κει. Γιατί πρέπει να εξειδικευτείς; Εάν βάλεις στο κέντρο της προσοχής σου για παράδειγμα την αγροτοβιομηχανική παραγωγή και μεταποίηση, τότε και τα χρήματα που θα δώσεις για τον αναπτυξιακό νόμο -όχι σαν αυτούς τους αναπτυξιακούς νόμους που δίνουν από λίγα σε πολλούς- θα επικεντρωνόταν εκεί. Έχουμε την υποχρέωση σαν χώρα να δίνουμε 1,5% για έρευνα. Αντί να μοιράζεις από λίγα σε πολλούς, θα έπρεπε να τη δώσεις στους κλάδους που θα κάνουν έρευνα για την ανάπτυξη του τόπου, και επί του προκειμένου στα αγροτικά.
Όταν λέμε βιολογικές καλλιέργειες μη νομίζετε ότι απλά το πάμε εκεί. Χρειάζεται να επεξεργαστείς ραντίσματα βιολογικά, χρειάζεται ειδικούς τρόπους επεξεργασίας και έρευνας. Πάρτε το ζήτημα που σας είπα με τη φέτα. Έχουμε κερδίσει τη φέτα, επειδή θεωρούν ότι θα παράγεται στην Ελλάδα με ελληνικό γάλα από ελληνικές φυλές. Έλα που οι δικές μας οι φυλές δεν έχουν μεγάλες αποδόσεις και αν γυρίσετε στην περιοχή οι φυλές είναι γαλλικές και άλλες. Μη νομίζετε ότι οι άλλοι είναι κουτόφραγκοι. Μπορεί εμείς να μην ξέραμε μέχρι πρόσφατα πόσους δημοσίους υπαλλήλους έχουμε. Ο Γάλλος ξέρει το κάθε ζώο που βρίσκεται. Άρα, εδώ χρειάζεται να σκεφτούμε διαφορετικά.
Σ' αυτό έχει να κάνει η εκλεγμένη τοπική αυτοδιοίκηση Α’ και Β’ βαθμού; Ναι, αλλά μόνο εάν μπει σε μια διαφορετική λογική. Το τεχνικό επιμελητήριο είχε μια πολύ ωραία πρόταση για τη σύνδεση Πρέβεζας με την Φιλιππιάδα. Έδωσαν σε ένα μελετητικό γραφείο για έναν τετράιχνο δρόμο, ο οποίος ξαφνικά περνούσε μέσα από την Νικόπολη και τώρα θα μείνει τυφλός. Ένας τετράιχνος δρόμος, ο οποίος θα σταματά έξω από την Νικόπολη, ενώ η λογική ήταν να συνδεθεί με την γέφυρα. Είδαμε την πρόταση του τεχνικού επιμελητηρίου και έκανα μια αντιπρόταση πώς μπορούμε να «συσκευάσουμε» αυτόν τον δρόμο και να τον κάνουμε οικονομικά αποτελεσματικό. Ένα κομμάτι από την Πρέβεζα μέχρι τον Αρχάγγελο μπορεί να είναι οι δύο δρόμοι, Πρέβεζα- Άρτα, Πρέβεζα- Ηγουμενίτσα σε ένα. Υπάρχει και ένα τρίτο κομμάτι που θα περνούσε μέσα από τον κάμπο του Θεσπρωτικού και να συνδεόταν με ένα έτοιμο κομμάτι που θα ήταν δύο δρόμοι σε συσκευασία ενός, διότι αφού ενοποιήθηκαν οι δύο δήμοι Θεσπρωτικού και Φιλιπιάδας, θα χρειάζεται και ένας δρόμος που να συνδέει τα δύο. Όμως, οι τοπικοί παράγοντες, ενώ ονόματι των εκλογικών τους συμφερόντων, σαν να μην είχα και εγώ εκλογικά συμφέροντα, τον υπονόμευαν. Είστε διατεθειμένοι να στηρίξετε αυτήν την πρόταση; Είναι προς όφελος ολόκληρης της περιοχής. Μόνο αν σπάσετε αβγά και συγκρουστείτε με τοπικά συμφέροντα.
Το νοσοκομείο δυτικής ακτής
Όσον αφορά το νοσοκομείο, την πρώτη φορά που μίλησα για το νοσοκομείο στην Πρέβεζα, δεν το έθεσα στον υπουργό υγείας. Το είχα θέσει στον τότε υπουργό οικονομικών, κ. Αλογοσκούφη. Μίλησα για το νοσοκομείο δυτικής ακτής. Αν κοιτάξετε όλη τη δυτική ακτή, δεν υπάρχει νοσοκομείο και αυτή η περιοχή χρειάζεται να αναπτυχθεί τουριστικά. Το πρώτο πράγμα που ζητούν οι tour operators είναι η υγειονομική υποδομή. Χρειάζεται μεγάλη σοφία; Θα μπορούσαμε και να το σχεδιάσουμε με βάση αυτή τη λογική. Δεν ζητάω απλώς ένα νομαρχιακό νοσοκομείο. Αυτός είναι ο τρόπος που μπορούμε να συνδέσουμε το κοινωνικό κράτος μαζί με την ανάπτυξη. Όμως, σε όλα αυτά βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τραγελαφικά πράγματα. Υπήρχε η ΔΕΠΑΝΟΜ που ετοίμαζε τα νοσοκομεία με βάση ένα σχέδιο και θα έδινε μια μικρή επεξεργασία έξω πολύ φθηνά και μπορούσαν να προσαρμοστούν με μια κεντρική μελέτη. Ήρθε το υπουργείο οικονομικών και τους έδωσε 60.000 για να αναθέτουν εξωτερικά, ποσό που δεν φτάνει για τίποτε. Έτσι, δεν θα μπορούν αυτά τα έργα να ενταχθούν σε αυτά που περισσεύουν από το ΕΣΠΑ. Δεν θα μπορούμε να αξιοποιήσουμε, διότι δεν διαθέτουμε την στοιχειώδη λογική. Συνήθως αρχίζουμε από το μέσο ή το τέλος, από φανταχτερά έργα για να επιδεικνυόμαστε στους πολίτες και έχουμε ξεχάσει όλη την προηγούμενη διαδικασία. Η ΔΥΠΕ ήταν από τις πρώτες του 1966. Μετά από σαράντα χρόνια δεν έχει λύσει ακόμη το πρόβλημα της αποχέτευσης των όμβριων υδάτων. Δηλαδή, σε όλα τα θέματα έχουν αρχίσει από το τέλος ή είναι ημιτελή.
Ο Βαγγέλης Παπαχρήστος είναι οικονομολόγος – ανεξάρτητος βουλευτής στο Νομό Πρέβεζας
Η Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Περιφερειών της Βουλής συνεδρίασε την Τετάρτη 29-2-12 με θέμα την περιφερειακή ανάπτυξη της Ηπείρου και θεματικούς άξονες.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου