Η κρίση φέρνει στην Ήπειρο και Βούλγαρους καλαντζήδες!

Κάνουν… καινούρια τα μαγειρικά σκεύη

Δουλειές με φούντες για τεχνίτη στην Ηγουμενίτσα

Η οικονομική κρίση που μαστίζει την χώρα μας δεν αφήνει πολλά περιθώρια στα νοικοκυριά για την τακτική αντικατάσταση των σκευών που διαθέτει η κουζίνα τους. Κάπως έτσι προκύπτει εκ νέου η ανάγκη για «καλάισμα» των παλιών μαγειρικών σκευών, ειδικά όσων είναι φτιαγμένα από χαλκό.
Πού θα βρει όμως κανείς εκείνους τους παλιούς καλούς καλαντζήδες που γύριζαν στα χωριά και κασσιτέρωναν τηγάνια, κατσαρόλες και ταψιά; Στην Ήπειρο το επάγγελμα έχει εκλείψει εδώ και καιρό. Έτσι λοιπόν, άρχισε η… εισαγωγή καλαντζήδων από τη Βουλγαρία! Ήδη το τελευταίο διάστημα εμφανίστηκαν κάποιοι στην πόλη της Ηγουμενίτσας, οι οποίοι μάλιστα κάνουν και χρυσές δουλειές, αφού αρκετοί είναι οι ντόπιοι που σπεύδουν να δώσουν για «καλάισμα» παλιά σκεύη της κουζίνας τους. Το κόστος εξάλλου είναι σχετικά μικρό, αφού κυμαίνεται γύρω στα 5 ευρώ, ίσως και λίγο παραπάνω, ανάλογα με τη δουλειά. Και σίγουρα δεν συγκρίνεται με τα χρήματα που πρέπει να δώσει κανείς για να αγοράσει καινούρια σκεύη.
Ο Βούλγαρος καλαντζής, που συναντήσαμε έξω από την παλαιά Μαθητική Εστία της Ηγουμενίτσας, μαζί με τη γυναίκα του και τους δύο γιους του, μας είπε, σε σπαστά ελληνικά, ότι «είναι εύκολο πλέον να φτάσει κανείς από τη  Βουλγαρία στην Ηγουμενίτσα, αφού η Εγνατία Οδός έχει συντομεύσει κατά πολύ τις αποστάσεις». Και πρόσθεσε: «Είμαι περίπου μια εβδομάδα εδώ και θα ξανάρθω μετά από καιρό».

Η διαδρομή στο χρόνο
• Μέχρι τώρα ήταν γνωστό ότι οι κασσιτερωτές ή καλαντζήδες ή γανωτζήδες ή αλειφιάδες (έτσι αποκαλούνταν συνθηματικά μεταξύ τους) προέρχονταν από την περιοχή της Μουργκάνας, στους Φιλιάτες Θεσπρωτίας.
Οι πρώτοι καλαντζήδες εμφανίζονται  στα μέσα  του 18ου αι. στο Μπαμπούρι των Φιλιατών, γι' αυτό και ονομάστηκε «καλαντζομάνα». Από το Μπαμπούρι επεκτάθηκε η καλαντζήδικη τέχνη και σε άλλα χωριά της περιοχής της Μουργκάνας (Τσαμαντά, Πόβλα, Λειά, Λίστα, Γλούστα, Αγίους Πάντες, Ξέχωρο, Φατήρι, Λίμποβο) και σε μικρότερη έκταση στα υπόλοιπα χωριά της επαρχίας Φιλιατών. Στο ταξίδι τους διέσχιζαν όλη την Ήπειρο, τη Θεσσαλία, τη Μακεδονία, τη Στερεά Ελλάδα και την Πελοπόννησο. Και όσοι απ' αυτούς κουράζονταν από τα πήγαινε - έλα σταματούσαν και έμεναν μόνιμα σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας, όπου και εξελίχτηκαν σε προοδευμένους επαγγελματίες. Παλιότερα υπήρχαν αρκετοί και στα Γιάννινα.
Οι καλαντζήδες επικολλούσαν στα οξειδωμένα χάλκινα μαγειρικά σκεύη κασσίτερο (καλάι) και έτσι τα έκαναν κατάλληλα πάλι για οικιακή χρήση ορισμένου όμως χρόνου, αφού χρειάζονταν να «καλαϊστούν» ξανά, ώστε να είναι ακίνδυνα  κατά το μαγείρεμα των φαγητών.
ΗΛΙΑΣ ΜΑΚΟΣ