Τον πολυφωνικό παραδοσιακό χορό Καγκελάρη θα χορέψουν και φέτος οι κάτοικοι των Παπαδατών. Ο χορός που ξεκίνησε την Τρίτη του Πάσχα στον αύλειο χώρο του Αγίου Γεωργίου κορυφώνεται σήμερα Παρασκευή, ανήμερα της Ζωοδόχου Πηγής στην πλατεία των Παπαδατών.
Ο Καγκελάρης χορεύεται πάνω σ’ ένα τραγούδι, χωρίς ενόργανη συνοδεία που το εκτελούν οι άντρες και οι γυναίκες χορευτές. Ο χορός παραπέμπει σε αρχαϊκές μορφές τόσο με το ρυθμικό του σχήμα όσο και με την αντιφωνία, το τραγούδισμα δηλαδή των εξαρχόντων γεροντότερων ανδρών των πρώτων στίχων και της ακόλουθης επανάληψής τους από τους υπόλοιπους χορευτές. Το χορευτικό του μοτίβο σχηματιζόταν από 5 κινήσεις που επαναλαμβάνονταν σ’ όλη τη διάρκεια του τραγουδιού.
Χορευόταν την τελευταία μέρα ενός εξαήμερου πανηγυριού που άρχιζε στο χωριό την Κυριακή του Πάσχα και τελείωνε την Παρασκευή της Ζωοδόχου Πηγής και οφείλει το όνομά του στα «καγκέλια», το δίπλωμα δηλαδή του χορού.
Οι χορευτές ήταν πιασμένοι θηλυκωτά από το μπράτσο και η διάταξή τους ήταν αυστηρά προκαθορισμένη, με τους γεροντότερους μπροστά, τους νεότερους να ακολουθούν και τις γυναίκες να έπονται, επίσης κατά ηλικία.
Το παράγγελμα για την αναδίπλωση του χορού δινόταν με τους στίχους του τραγουδιού και γινόταν ως εξής: Ο πρωτοχορευτής ή «καγκελάρης», μόλις δινόταν το πρόσταγμα δίπλωνε το χορό προς τ’ αριστερά και μέσα του κύκλου, έτσι ώστε οι χορευτές να έρχονται αντιμέτωποι. Με το δεύτερο παράγγελμα, ο πρωτοχορευτής δίπλωνε το χορό προς τα έξω και δεξιά, σχηματίζοντας τρεις σειρές χορευτών έτσι ώστε οι χορευτές της πρώτης σειράς να έχουν στραμμένα τα νώτα τους σ’ εκείνους της δεύτερης.
Σύμφωνα με τον συγγραφέα του βιβλίου «Καγκελάρης Παπαδατών Λάκκας Σουλίου» Σωκράτη Βασιλείου ο χορός κρατάει από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας.
Ο Καγκελάρης ξεκινάει το απόγευμα αμέσως μετά το τέλος του Εσπερινού και συνεχίζεται μέχρι αργά το βράδυ με τη συμμετοχή όλων των κατοίκων της περιοχής.
Ο χορός ήταν φορτισμένος με πολλούς συμβολισμούς σχετικούς με την αναγέννηση της φύσης (Πασχαλιάτικος) αλλά και την απελευθέρωση της χώρας. Η μελωδία και τα λόγια που συνόδευαν το χορό ήταν τα παρακάτω:
Τέτοια ώρα ήταν εψές, τέτοια και παρά-προψές
στο χορό μωρέ μάτια μου, στο χορό που χόρευαν
στο χορό που χόρευαν όλ’ αγόρια και παιδιά
όλ’ αγόρια και παιδιά και κορίτσια ανύπαντρα,
που ‘χουν κόκκινες ποδιές, πράσινες και γαλανές.
-Καγκελάρ’ μωρέ μάτια μου, καγκελάρη του χορού.
Καγκελάρη του χορού, κάντο δίπλα το χορό,
κάνε δίπλα το χορό, διπλοκαγκελίσματα.
Και στη μέση του χορού κάθεται χρυσός αϊτός
κάθεται χρυσός αϊτός και τροχάει τα νύχια του
και τροχάει τα νύχια του, τις χρυσές φτερούγες του.
Καγκελάρη του χορού, κάνε δίπλα το χορό
κάνε δίπλα το χορό, τριτοκαγκελίσματα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου